بالا رفتن از پله بعد از تعویض مفصل زانو یکی از چالشهای مهمی است که افرادی که اخیرا این عمل جراحی را پشت سر گذاشتهاند، با آن روبرو میشوند. تعویض مفصل زانو به دلیل پیچیدگی و تأثیرات آن بر روی عضلات و مفاصل، ممکن است باعث بروز مشکلاتی در فعالیتهای روزمره مانند بالا رفتن از پله شود. برای دستیابی به فعالیتهای طبیعی و بدون درد، نیاز به انجام تمرینات فیزیکی منظم، تقویت عضلات ناحیه زانو و بازتوانی کامل وجود دارد. در این مقاله به بررسی محدودیتها و نکات مراقبتی در خصوص بالا رفتن از پله پس از جراحی تعویض مفصل زانو خواهیم پرداخت.
آیا بعد از جراحی تعویض زانو میتوان از پلهها بالا رفت؟
خوشبختانه، تحقیقات نشان میدهند که پس از جراحی تعویض مفصل زانو، میتوان به راحتی از پلهها بالا رفت و به انجام بسیاری از فعالیتهای دیگر پرداخت. بررسیهای انجام شده نشان داد که بیش از 95 درصد از بیماران هیچ مشکلی در بالا رفتن از پله پس از این جراحی ندارند. این نتیجه به معنای آن است که افراد میتوانند به فعالیتهای کمفشار مانند پیادهروی، دوچرخهسواری، شنا و گلف نیز ادامه دهند. به این ترتیب، پس از تعویض زانو، بیشتر افراد از قابلیتهای حرکتی خود راضی هستند.
تاثیر جراحی تعویض مفصل زانو
اگرچه تعویض مفصل زانو معمولا مشکلی برای بالا رفتن از پلهها ایجاد نمیکند، باید در نظر داشته باشید که این جراحی به طور کامل عملکرد طبیعی زانو را بهبود نمیبخشد. افرادی که تحت عمل تعویض مفصل زانو قرار میگیرند، حتی یک سال پس از جراحی، با محدودیتهایی در سطح فعالیت و تواناییهای فیزیکی مواجه هستند. سرعت بالا رفتن از پلهها پس از جراحی در مردان و زنان به ترتیب 51% و 43% کمتر از قبل از عمل جراحی است. مردانی که جراحی تعویض مفصل زانو را انجام دادهاند، نسبت به افرادی که این جراحی را نداشتهاند، 37 تا 39 درصد ضعیفتر و 36 تا 37 درصد کمتر از زانوهای خود استفاده میکنند. همچنین، در زنان، قدرت عضلات باز کننده زانو پس از جراحی حدود 28 درصد کاهش یافته و فعالیتهای آنها نیز 24 درصد کمتر شده است.
بیشتر بخوانید: هزینه تعویض مفصل زانو در سال 1403 چقدر است؟
نکات کلیدی در مورد بالا رفتن از پلهها پس از جراحی تعویض مفصل زانو
بالا رفتن از پله بعد از تعویض مفصل زانو یکی از فعالیتهای مهمی است که بسیاری از بیماران پس از عمل تعویض مفصل زانو منتظر انجام آن هستند. با این حال، برای اطمینان از بهبودی کامل، ضروری است که با احتیاط و به تدریج به این فعالیت بپردازید و مراقبتهای بعد از تعویض مفصل زانو را جدی بگیرید. در ادامه، چند راهنمایی برای کمک به شما در بالا رفتن از پلهها ارائه شده است:
با پزشک خود مشورت کنید: پیش از آغاز بالا رفتن از پلهها، با جراح ارتوپد یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید. او میتواند با بررسی وضعیت زانو و پیشرفت شما، مشخص کند که آیا آمادهاید یا خیر.
شروع از پلههای سادهتر: ابتدا از پلههای با چالش کم و با نردههای مناسب استفاده کنید. پلههای کوتاهتر و با نردهها میتوانند کمک زیادی به ثبات شما کنند.
پله پله پیش بروید: ابتدا بر روی برداشتن یک قدم تمرکز کنید و تکنیک مناسب را رعایت کنید. پیشنهاد میشود ابتدا پای سالم را روی پله قرار دهید و سپس پای عمل شده را بگذارید تا فشار روی زانوی جراحیشده کاهش یابد.
عجله نکنید: با آرامی و دقت هر قدم را بردارید. عجله کردن میتواند باعث از دست دادن تعادل شما شود، بنابراین زمان کافی برای هر قدم در نظر بگیرید.
از نردهها بهره ببرید: برای حفظ امنیت بیشتر، از نردهها استفاده کنید. قبل از اعتماد به نردهها، از محکم بودن و پایداری آنها مطمئن شوید.
از فشار بیشازحد خودداری کنید: به زانوهای خود توجه کرده و از فشار زیاد جلوگیری کنید. در صورت احساس ناراحتی یا درد، استراحت کنید و به بدن خود گوش دهید.
کفش مناسب بپوشید: از کفشهای مناسب و غیر لغزنده استفاده کنید و از پوشیدن کفشهای پاشنه بلند یا لغزنده خودداری کنید تا خطر سقوط کاهش یابد.
دیگر نکات مهم برای بالا رفتن از پلهها
تعداد پلهها را به تدریج افزایش دهید: با افزایش قدرت خود، تعداد پلههایی که بالا میروید و دفعات بالا رفتن از پلهها را به تدریج زیاد کنید.
تمرینات را ادامه دهید: به انجام تمرینات تقویتی که فیزیوتراپ شما تجویز کرده است، ادامه دهید تا عضلات اطراف زانو تقویت شوند و ثبات بهتری فراهم شود.
به علائم خود توجه کنید: به درد، تورم یا ناراحتی جدید توجه کنید و در صورت بروز علائم غیرعادی، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین در صورت خستگی زیاد، استراحت کنید.
نور محیط را تامین کنید: برای جلوگیری از افتادن، نور کافی در راهپلهها فراهم کنید. در صورت نیاز، از چراغ قوه در محیطهای کمنور استفاده کنید.
موانع را از روی پلهها بردارید: هرگونه مانع مانند فرشها یا اسباببازیها را از پلهها پاک کنید تا مسیر صاف و ایمن باشد و از افتادن جلوگیری شود.
با رعایت این نکات و احتیاطها، میتوانید خطر افتادن هنگام بالا رفتن از پلهها بعد از جراحی تعویض مفصل زانو را کاهش دهید و مدت زمان بهبودی کامل بعد از تعویض مفصل زانو را کوتاهتر کنید. ایمنی را همیشه در اولویت قرار دهید و در صورت داشتن هر گونه نگرانی، با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید.
سخن پایانی
یکی از فعالیتهایی که بیماران پس از جراحی تعویض مفصل زانو با اشتیاق به انجام آن میپردازند، بالا رفتن از پلهها است. با این حال، از آنجایی که این فعالیت فشار زیادی بر روی زانو وارد میکند، رعایت نکات مهم مانند نحوه خوابیدن بعد از تعویض مفصل زانو و روشهای صحیح برای بالا رفتن از پلهها بسیار ضروری است. فشار اضافی بر زانوی جراحیشده و عدم پیروی از دستورالعملهای مناسب میتواند به آسیب مجدد یا طولانی شدن دوره بهبودی منجر شود. بنابراین، توجه به راهنماییهای پزشک و فیزیوتراپ خود پس از عمل جراحی بسیار اهمیت دارد.
